Maaien gazons, grasvelden, hooilanden en bermen
We maaien gazons, grasvelden, bloemrijke hooilanden en bermen. Op sommige plekken maaien we minder dan op andere plekken. Daarmee zorgen we voor meer bloemen en trekken we meer dieren aan.
Op deze pagina:
Minder maaien, meer natuur
Als we minder maaien, komen er meer bloemen. En daardoor ook meer bijen, vlinders, andere insecten en vogels. Dat is goed voor de natuur in de stad.
Video: waarom maaien we minder in Utrecht?
Reporter Matthijs Wind is in het Willem de Zwijgerplantsoen in Utrecht en vraagt aan stadsecoloog Gitty Korsuize waarom we minder maaien in Utrecht.Minder maaien, meer natuur in uw eigen tuin
Ook in uw tuin kunt u uw gras minder maaien. Zodat het verandert in een bloemrijk grasveldje.
Maaikaart
Op de maaikaart (versie maart 2024) ziet u de soorten grasbeheer bij u in de buurt.
Door op een grasveld te klikken, ziet u bijvoorbeeld:
- een gazon (kort gemaaid gras, tot en met 5 centimeter)
- een trapveldje (kort gemaaid gras, tot en met 5 centimeter)
- een grasveld (langer, tot en met 14 centimeter)
- een bloemrijk hooiland
- proef Kleurkeur (nieuwe vorm ecologisch maaibeheer)
Op de legenda staat ook de categorie 'overig gras'. Deze categorie komt weinig voor. Het gaat vooral om kleine stukjes grasveld, bijvoorbeeld bij oversteekplaatsen die we 6 keer per jaar maaien.
Op de kaart staan ook hondenvoorzieningen. Dat zijn grasvelden waar honden los van de lijn mogen (hondenspeelweide) of waar ze hun behoefte kunnen doen (hondentoiletten). Het gras van de hondenvoorzieningen beheren we als gazon of grasveld. Ook de wadi’s beheren we als gazon of grasveld. Rietoevers zijn onderdeel van het waterbeheer en staan niet op deze kaart. Dat geldt ook voor de rotondes die sponsors beheren (sponsor-rotondes).
Gazons en grasvelden
Gazons en grasvelden zijn er in de eerste plaats voor mensen, om te voetballen, spelen of picknicken.
Gazons en trapvelden maaien we heel kort (tot en met 5 centimeter lang gras). Gazons zijn vooral te vinden in de grotere stadsparken zoals het Wilhelminapark en op Lepelenburg.
Grasvelden maaien we minder vaak dan gazons en hebben tot en met 14 centimeter lang gras. Omdat we grasvelden minder vaak maaien, groeien er na een tijdje vaak ook vanzelf madeliefjes en klavers tussen het gras. De nectar uit deze bloemen is voedsel voor wilde bijen en vlinders. Soms helpen we de natuur een handje. Dan zaaien we een laagblijvend kruidenmengsel mee bij het inzaaien van nieuwe grasvelden.
Op de grasvelden en gazons laten we het maaisel van het gras liggen. Dat neemt de bodem op. Dit zorgt voor een dichtere grasmat.
Bloemen afmaaien
Inwoners vragen regelmatig waarom we bloemen op grasvelden afmaaien. Dit is nodig om op deze grasvelden te kunnen spelen, zitten en liggen. Anders wordt het gras te hoog en groeien er uiteindelijk struiken. Overigens zijn madeliefjes en klavers, die vlak boven de grond bloeien, prima bestand tegen het grasmaaien en staan ze binnen een week weer in bloei.
Video: waarom maaien we bloemen af op een grasveld?
Reporter Matthijs Wind is in het Amaliapark in Utrecht en vraagt aan stadsecoloog Gitty Korsuize waarom we bloemen wegmaaien op een grasveld.Bloemrijke hooilanden
Hooilanden zijn er voor natuur in de stad. Insecten, vogels, amfibieën, reptielen en kleine zoogdieren vinden er voedsel en een schuilplek. Hooilanden maaien we 3 keer, 2 keer of 1 keer per jaar.
- 3 keer per jaar: Op hooilanden waar relatief veel grassen en maar weinig bloemen staan maaien we een deel al in mei. Hierdoor zullen er sneller meer bloemen gaan groeien. We maaien hier ook in juni en een keer tussen begin augustus en oktober.
- 2 keer per jaar: We maaien hier in juni en een keer tussen begin augustus en oktober.
- 1 keer per jaar: We maaien hier tussen eind augustus en oktober.
We laten het maaisel een aantal dagen liggen. Zo kunnen zaden vallen en kunnen dieren een nieuwe schuilplek zoeken. We voeren het maaisel daarna af. De bodem wordt dan armer en grassen groeien minder hard. Zo is het mogelijk voor bloemrijke kruiden om boven het gras te groeien, of voor zaden om een open plekje op de bodem te vinden om te kiemen. Het maaisel dat we afvoeren verwerken we bijvoorbeeld tot biogas of als compost.
Van gras naar bloemrijk hooiland
veel bloemen.
Bestaande bermen, grasvelden en hooilanden zaaien we meestal niet in. Wanneer we een grasveld voortaan maar 1 of 2 keer per jaar maaien en het maaisel afvoeren ontstaat er langzaam bloemrijk hooiland. Bloemen komen daar op een natuurlijke manier.
Soms zaaien we het grasveld in met een bloemrijk kruidenmengsel. We gebruiken daarvoor een mengsel van planten die van nature in onze regio thuishoren. De natuur maakt daarna een keuze van kruiden die goed groeien op deze plek.
Video: hoe krijg je een bloemrijk hooiland?
Reporter Matthijs Wind is in het Máximapark in Utrecht en vraagt aan stadsecoloog Gitty Korsuize hoe je een bloemrijk hooiland krijgt.Ook liever bloemrijk hooiland in uw buurt?
Wilt u dat we in uw buurt ook een grasveld veranderen in bloemrijk hooiland? Geef dat dan aan ons door met het reactieformulier onderaan deze pagina.
We kunnen alleen de volgende grasvelden veranderen in bloemrijk hooiland:
- Grasvelden die niet in gebruik zijn als bijvoorbeeld speelveldje of hondenvoorziening.
- Grasvelden die tenminste 100 vierkante meter groot en minimaal 3 meter breed zijn.
- Grasvelden die goed bereikbaar zijn voor de grotere hooilandmaaimachines.
Maaien en hooikoorts
Bij mensen met hooikoorts kunnen grassen in bloei zorgen voor klachten. Toch laten we deze in bloemrijke hooilanden langer staan. Ze zijn belangrijk als voedsel voor vogels en insecten. Wel halen we maaisel op bloemrijke hooilanden weg. Zo krijgen kruiden meer ruimte om te groeien en komen er minder grassen met veel stuifmeel. Dit zorgt voor minder pollen in de lucht.
Bermen
Groenstroken langs wegen (bermen) maaien we meestal als bloemrijk hooiland. Dat doen we 1 of 2 keer per jaar. Op sommige plekken vaker:
- Bij kruispunten maaien we vaker, zodat het verkeer goed zichtbaar blijft.
- Langs wegen en fietspaden maaien we vaker een strook erlangs van ongeveer een meter. Zo voorkomen we dat na een regenbui het lange gras op de weg of het fietspad terecht komt
Bij bermen langs drukke wegen voeren we het maaisel meteen af met een maai-zuigcombinatie. Zo zorgen we ervoor dat de overlast zo kort mogelijk duurt.
Ruigte
Sinds 2020 slaan we op meer plekken in de stad een jaartje over met maaien. Hierdoor blijft er in de winter een stukje hoog gras met kruiden staan. Dit noemen we een ruigte. Zo krijgen 2-jarige planten de kans om te bloeien en zaden te maken. Insecten vinden in deze ruigtes een plek om te overwinteren en vogels vinden er voedsel in de vorm van zaden en insecten. Ruigtes zijn vooral te vinden in parken, op de overgang tussen bosrand en grasvelden.
Video: Wat zijn ruigtes en waarom maaien we die niet?
Reporter Matthijs Wind is in Park Vechtoever en vraagt aan stadsecoloog Gitty Korsuize waarom we ruigtes niet maaien.Maaien en droogte
In droge perioden maaien we minder, omdat gras dan minder groeit. De laatste jaren waren er langdurige perioden van droogte. Dit zien we terug: er zijn meer bloemrijke kruiden en er is minder gras.