Gebieden schone energie
Utrecht wil een schone en leefbare stad zijn. We willen zoveel mogelijk schone energie opwekken. Daarom onderzoeken we mogelijke gebieden voor windmolens, zonnevelden en aardwarmte.
We onderzochten in een aantal Utrechtse gebieden of het mogelijk is om schone energie op te wekken. En hoeveel schone energie we zouden kunnen opwekken. We keken ook naar de gevolgen voor het gebied, het milieu en omwonenden. En hoe we energie opwekken in deze gebieden kunnen combineren met meer groen, woningen en andere voorzieningen.
Uit dit onderzoek kwamen 5 gebieden met goede mogelijkheden voor wind- en zonne-energie. We willen hier zo snel mogelijk aan de slag. Ook zijn er 2 gebieden met goede mogelijkheden om aardwarmte op te wekken. We doen hier eerst nog meer onderzoek.
In andere gebieden die we onderzochten zijn er minder mogelijkheden voor windmolens en zonnevelden, bijvoorbeeld omdat er erfgoed ligt. We kijken of we dit kunnen oplossen. En in sommige gebieden moeten we de mogelijkheden voor aardwarmte verder onderzoeken.
Deze plannen hebben we beschreven in de nota ‘Opwekgebieden voor schone energie in Utrecht’. De gemeenteraad stelde de nota vast op 12 december 2024.
Video: Opwekgebieden voor schone energie in Utrecht
Gebieden met goede mogelijkheden ('focusgebieden')
In deze 6 gebieden kunnen we starten als de gemeenteraad de plannen goedkeurt. Samen met inwoners, ondernemers en organisaties kijken we hoe we schone energie in het gebied mogelijk kunnen maken. En hoe bewoners kunnen delen in de inkomsten. Ook doen we verder onderzoek naar de gevolgen voor de omgeving, en voor andere ontwikkelingen in het gebied.
In Lage Weide zijn er mogelijkheden om windmolens te plaatsen. En om aardwarmte uit de bodem te halen. Voor aardwarmte doen we eerst verder onderzoek naar een goede plek.
In Rijnenburg zijn er mogelijkheden voor wind- en zonne-energie. We willen hier 4 windmolens plaatsen. En de mogelijkheden onderzoeken voor een zonneveld.
Voor de 4 windmolens in dit gebied heeft de gemeenteraad in 2024 het bestemmingsplan goedgekeurd. Rijne Energie verwacht in 2027 te starten met de bouw van de molens.
De geluidswallen bij de A12 bieden goede mogelijkheden om zonnepanelen op te plaatsen.
Eerder zou een projectontwikkelaar zonnepanelen plaatsen op de langste wal. Dat gaat niet meer door, omdat de inkomsten te laag bleken. Daarom werken we nu aan een nieuw plan om hier zelf schone energie op te wekken.
We willen op het oostelijke deel van de plas in het Nedereindse Park zonne-eilanden leggen. De bewoners konden al reageren op deze plannen. En we hebben afspraken gemaakt om het groen aan de oevers en de vogels en vleermuizen te beschermen, en de biodiversiteit te verbeteren. Ook gaan we de eilanden zelf ontwerpen.
In Dorpeldijk kunnen we 1 of meerdere zonnevelden plaatsen.
In Utrecht Science Park kunnen we aardwarmte opwekken. Daarvoor doen we eerst een onderzoek naar een geschikte plek in het gebied.
Gebieden met minder mogelijkheden ('zoekgebieden')
In deze gebieden zijn er minder mogelijkheden om schone energie op te wekken via zon of wind. Bijvoorbeeld omdat deze gebieden in of naast erfgoed liggen. We kijken hoe we dit kunnen oplossen. Als dat lukt kan de gemeenteraad mogelijk besluiten om hier toch schone energie op te wekken.
Dit gebied ligt in UNESCO-werelderfgoed ‘Hollandse Waterlinies’. We onderzoeken of we hier toch windmolens en zonnevelden kunnen plaatsen.
De mogelijkheid voor 1 windmolen in dit gebied is al vastgesteld in de omgevingsvisie USP. De Universiteit Utrecht onderzoekt hier de mogelijkheden voor. Dit onderzoek gaat ook door als de gemeenteraad dit gebied niet kiest.
Dit gebied ligt in UNESCO-werelderfgoed Hollandse Waterlinies. We onderzoeken of we hier toch wind- en zonne-energie kunnen opwekken. We willen in het gebied ook meer ruimte voor natuur, sport, fietsen en wandelen.
Haarzuilens ligt samen met Ockhuizen in een beschermd dorpsgezicht en een provinciaal cultuurhistorisch landschap. We onderzoeken of we hier toch wind- en zonne-energie kunnen opwekken. Ook willen we hier meer groen en mogelijkheden om vrije tijd door te brengen.
Ockhuizen ligt samen met Haarzuilens in een beschermd dorpsgezicht en een provinciaal cultuurhistorisch landschap. We onderzoeken of windenergie hier toch mogelijk is.
In het gebied aan de noordkant van Ockhuizen, tot aan de A2, willen we een zonneveld plaatsen. De gemeenteraad keurde in november 2023 het plan goed om dit gebied verder te ontwikkelen, met nieuwe natuur, meer ruimte om te wandelen en fietsen en een zonneveld van 35 tot 40 hectare.
Het Noorderpark ligt in UNESCO-werelderfgoed ‘Hollandse Waterlinies’. We onderzoeken of we hier toch windenergie kunnen opwekken. We willen in het Noorderpark ook meer groen en mogelijkheden om te sporten en vrije tijd door te brengen.
Het Poldergebied Overvecht ligt in UNESCO-werelderfgoed ‘Hollandse Waterlinies’. We onderzoeken of we hier toch zonne-energie kunnen opwekken.
We moeten in deze gebieden extra onderzoek doen naar de mogelijkheden om aardwarmte op te wekken.
Planning
| Wanneer | Wat |
|---|---|
Zomer 2024 | Verwerken reacties in definitieve nota. Naar gemeenteraad voor besluit. |
| Eind 2024 | Gemeenteraad stelt focus- en zoekgebieden vast |
| Eind 2024 | Gemeenteraad besluit over nota ‘Opwekgebieden voor schone energie in Utrecht’ |
| Begin 2025 | Eisen en voorwaarden vaststellen voor de projecten |
| 2025 | Onderzoek naar verschillende mogelijkheden en precieze plekken. En plannen maken. U kunt meedenken en reageren. |
| Eind 2025 | Gemeenteraad besluit of projecten doorgaan |
| 2025-2027 | Omgevingsplannen maken en vergunningen aanvragen. U kunt meedenken en reageren. |
| Eind 2027 | Gemeenteraad besluit over omgevingsplannen |
| Vanaf 2028 | Bouw windmolens, zonnevelden en installaties om warmte uit de bodem te halen |
Regionale Energie Strategie
16 Utrechtse gemeenten, 4 waterschappen en de provincie (RES-regio U16) willen 1,8 terawattuur (TWh) aan wind- en zonne-energie in 2030 opwekken. Dat staat gelijk aan elektriciteitsverbruik van 540.000 huishoudens. Dit staat in de Regionale Energie Strategie (1.0), afgekort RES. In de RES staat ook welke duurzame warmtebronnen mogelijk beschikbaar zijn.
Ook hebben we afgesproken om in 2025 te bekijken of het nodig is om deze afspraken bij te werken. Dit noemen we ook wel de ‘RES herijking’. Hiervoor doen we samen een milieuonderzoek (planMER) in onze regio. De eerste stap is de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD). Hierin staat wat we gaan onderzoeken en tot in welk detailniveau. U kunt de NRD bekijken op www.energieregioutrecht.nl.
De volgende stap is de planMER. We verwachten eind 2024 de bekendmaking van de planMER. U kunt dan een zienswijze indienen. Dat betekent dat u op het plan kunt reageren. Wij houden u via deze pagina op de hoogte.
De afspraken in de RES leggen we vast in het omgevingsbeleid van onze gemeente.
Voor de RES zijn we bezig met deze projecten om schone energie op te wekken:
- Zonnevelden op industrieterrein Meijewetering (deze zijn geplaatst)
- Zonne-eilanden op de Haarrijnseplas en Nedereindse Plas
- Zonneveld bij Ockhuizen
- Windenergie in Rijnenburg
- Zonnepanelen op daken van bedrijven en woningen
Daarnaast onderzoeken we samen met andere gemeenten de mogelijkheden voor wind en zon langs de A28 (Amersfoort-Utrecht). Het gaat hier over het opwekken van energie op grond van het Rijk.
Windenergie in de provincie Utrecht
Het is de taak van de provincie om ervoor te zorgen dat de RES-doelen gehaald worden. Dat kan alleen als we in de provincie meer windenergie opwekken.
Om gemeenten te helpen om hun doelen te halen, onderzocht de provincie in 2023 de milieu-effecten van windmolens voor verschillende gebieden. Ook vroeg de provincie advies aan een burgerforum, een groep van 70 inwoners uit de provincie. Daarnaast vroeg de provincie bijna 7.000 inwoners wat zij belangrijk vinden als het gaat om het mogelijk maken van windmolens. Door de resultaten van deze onderzoeken ziet de provincie een aantal gebieden in de provincie als gebieden waar de meeste kansen zijn voor windenergie. In de gemeente Utrecht is dat het bedrijventerrein Lage Weide.
Meer over het onderzoek van de provincie (planMER windenergie)
In de zomer van 2024 kijkt de provincie samen met alle gemeenten of ze de RES-doelen gaan halen vóór 2030. Als dat niet lukt dan kan de provincie zelf een proces starten voor een gebied waar veel kansen zijn voor windenergie. De provincie gaat namelijk over wind en windmolens. Als een proces nodig is werkt de provincie hierbij goed samen met de gemeente(n) die over het gebied gaat. De provincie start geen proces als een gemeente zelf al actief bezig is met windenergie en met het mogelijk maken van windprojecten. Dit geldt voor de gemeente Utrecht.
Op het moment dat er duidelijke plannen zijn voor windprojecten volgen we de normale procedures en kunt u uw mening geven. Wij houden u via deze pagina op de hoogte.
Waarom schone energie opwekken?
Een schone en leefbare stad voor iedereen. Dat is wat Utrecht graag wil zijn. We zetten daarom alles op alles om klimaatverandering tegen te gaan. De energie die we in onze gemeente gebruiken, willen we zo veel mogelijk zelf duurzaam opwekken. Dat doen we door slim gebruik te maken van de wind, zon en aardwarmte (warmte uit de bodem).
Wat kunt u zelf doen?
Bekijk wat u zelf kunt doen op www.utrecht.nl/energie.
Wilt u helpen met schone energie opwekken in de gekozen gebieden? Dan kunt u contact opnemen via energie@utrecht.nl.
Rapporten
Stroomnet Utrecht vol
Het stroomnet in Utrecht is vol. Daarom komen nieuwe grote projecten om schone energie op te wekken op een wachtlijst.
Netbeheerders TenneT en Stedin kunnen het probleem pas echt oplossen vanaf 2029. Door nieuwe grote elektriciteitsstations te bouwen. Tot dan werken we aan snellere oplossingen. Denk aan batterijen, en schone energie opwekken in de buurt en direct leveren aan de gebruikers.