Nedereindse Park
Het Nedereindse Park is een groen recreatiegebied in Utrecht. Het ligt op de grens met Nieuwegein en IJsselstein. In dit gebied rond de Nedereindse Plas recreëren veel mensen. Ze ontspannen, fietsen, wandelen of sporten er bijvoorbeeld in hun vrije tijd. We willen dat u nog beter van dit gebied kunt genieten. Ook kijken we hoe er zonne-eilanden kunnen komen op de oostelijke plas. Ook willen we schone energie opwekken met drijvende zonnepanelen op de oostelijke plas.
Wat doen we?
Plan voor het park
We haalden eerder ideeën op bij mensen die gebruik maken van het park. Aan hen vroegen we hoe we het Nedereindse Park mooier en beter kunnen maken. Met deze ideeën maakten we een toekomstbeeld. Dit is een plan voor de toekomst van het park. Een eindbeeld waar we stap voor stap naartoe werken. De plannen maken we nu duidelijker in een inrichtingsplan. Het plan voegen we toe aan de plannen voor Rijnenburg. Dit zijn de belangrijkste ideeën die in het toekomstbeeld staan:
- We gebruiken de verschillende hoogtes in het park.
- Rust en actie krijgen allebei een plek in het park.
- We maken een rondje om de plas. Met meer ruimte om te wandelen, fietsen of skaten. En een duidelijke scheiding voor de verschillende gebruikers.
- In het noorden meer plekken om buiten te sporten. Bijvoorbeeld freerunnen, klimmen, jeu de boules, tokkelbaan of een speurpad. En natuurlijke fitnesstoestellen.
- Meer ruimte om te spelen in de natuur en een natuurspeeltuin.
- We denken aan ruimte voor kleine horeca, zoals een foodtruck of ijskraam. En ruimte voor kleine evenementen.
- De heuvels gebruiken we voor meer avontuur en een opvallend icoon, zoals een tokkelbaan, uitkijktoren of kunst.
- Meer groen langs de oevers. We maken de oevers onbereikbaar met takken en boomstronken.
- Meer groen op de heuvels en op het eiland tussen de 2 plassen, waar men kan leren over de natuur. Alleen voetgangers kunnen uiteindelijk op het eiland komen. De (brom)fiets krijgt een andere route.
- Meer plekken voor vissen, vogels en andere dieren om te wonen en uit te rusten.
- We verbinden het bestaande groen van IJsselstein en Nieuwegein beter met het Nedereindse Park.
- Meer paden zoals een blote voetenpad en vlonderpad.
- Er komen aparte plekken om honden uit te laten.
- Er komt een goede aansluiting op de wegen. Parkeren willen we uiteindelijk verplaatsen naar de noordkant van het park. En alleen bestemmingsverkeer en Kiss & Ride-parkeren in het hart van het park. Samen met de ondernemers en gebruikers van het park bekijken we wat mogelijk is.
- Op de oostelijke plas willen we drijvende zonnepanelen aanleggen. In totaal gaat het om een oppervlakte van 5 hectare. Ze komen minimaal 50 meter van de oever af. We willen dat het geheel goed past in de omgeving, bijvoorbeeld met drijvend groen eromheen. Ook houden we rekening met dieren in en rond het water.
Impressies van het toekomstbeeld
Grondhopen en waterzuivering
In het park liggen grondhopen. We onderzochten de kwaliteit van de grond en de natuur die erop gegroeid is. Uit het onderzoek blijkt dat de natuur op de grondhopen waardevol is. Daarom kan de grond blijven liggen en maken we ze onderdeel van het park. Daarnaast zoeken we een nieuwe plek voor het gebouw van de waterzuivering. Die staat nu nog in een loods op het terrein naast het park.
Plan voor zonnepanelen op de oostelijke plas
De Nedereindse Plas is groot. Daardoor is hij goed geschikt om schone energie op te wekken. Op het oostelijke deel van de plas willen we zonnepanelen op het water leggen. Een drijvend veld met zonnepanelen noemen we een zonne-eiland. We besluiten nog of dit één groot zonne-eiland of meerdere, kleinere eilanden worden. In totaal gaat het om een oppervlakte van 5 hectare.
We willen dat de zonnepanelen zo goed mogelijk passen in de omgeving. Zo is voor het gebied vastgelegd dat we een zonne-eiland zo aan moeten aanleggen dat het de begroeiing aan de oevers en het leefgebied van vleermuizen en vogels zo min mogelijk aantasten. Ook komt er drijvend groen rond een zonne-eiland om de biodiversiteit te verbeteren.
Zwemmen of varen is verboden in de Nedereindse Plas. De oevers zijn te steil, het water is niet schoon genoeg als zwemwater en er komen scherpe voorwerpen in voor. Dat komt doordat er vroeger bouwafval in het water terecht is gekomen.
Wensen en eisen zonne-eiland(en)
Bij het onderzoeken of er zonnepanelen op de plas kunnen komen, houden we zoveel mogelijk rekening met:
- de natuur: zoals (winter)watervogels, de oeverzwaluw en vleermuizen;
- de kwaliteit van de bodem: de plas was vroeger een vuilstort, daarom houden we ook rekening met werkzaamheden voor de nazorg en het beheer van de plas;
- de waterkwaliteit: hier heeft Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HDSR) regels voor gemaakt;
- de mogelijkheden voor recreatie: we willen dat mensen zich hier goed kunnen blijven vermaken.
We pasten het gebied voor zonne-energie op de Nedereindse Plas aan: zonne-eilanden kunnen alleen nog op de oostelijke plas komen. Zo blijft er meer ruimte voor natuur en (winter)watervogels. De zonne-eilanden moeten aan verschillende voorwaarden voldoen. De belangrijkste voorwaarden zijn:
- De eilanden moeten minimaal 50 meter afstand houden tot de oevers. Zo houden we rekening met de begroeiing in het water en het voedergebied van vleermuizen en watervogels.
- We bedekken maximaal 25% van het wateroppervlak om verslechtering van de waterkwaliteit te voorkomen. We verwachten dat het verantwoord is om zonnepanelen op maximaal 25% van de plas te leggen. Samen met HDSR onderzoeken of we een groter deel van de plas (tot 50%) kunnen gebruiken. Ook bepalen we samen met HDSR op welk deel van de plas de zonnepanelen komen. Dit onderzoek ronden we najaar 2023 af.
- Bij het ontwerp van de zonne-eilanden houden we rekening met de aanwezige dieren zoals watervogels. Ook komt er zowel op en onder het water drijvend groen rond de zonnepanelen. Om de biodiversiteit in het water en op de oever te verbeteren.
- Er komt een transformatorhuisje om de opgewekte energie te kunnen transporteren. We zorgen dat het transformatorhuisje goed op de oever past.
- Op basis van deze punten komt er maximaal 5 hectare aan zonne-eiland(en). Samen wekken ze ongeveer 7.000 MWh per jaar aan duurzame stroom op. Dat is genoeg voor ongeveer 2.500 huishoudens.
We hebben omwonenden gevraagd wat zij vinden van de plannen, en welke ideeën ze hebben voor de zonne-eilanden en de ontwikkeling van het Nedereindse Park. Dat deden we met online vragenlijsten en bijeenkomsten. Hieruit blijkt dat mensen zorgen hebben over de effecten van zonnepanelen op het water voor de natuur en recreatie. We onderzochten samen met HDSR uitgebreid de waterkwaliteit en we keken goed naar hoe we de zonne-eilanden op de plas kunnen plaatsen. Zo hebben we gehoor gegeven aan deze zorgen.
De zorgen over effecten op waterkwaliteit, natuur en recreatie hebben een rol gespeeld bij de keuze van het gebied en het beperkt bedekken van de plas met 25%. Bij de verdere uitwerking van het ontwerp nemen we deze zorgen ook mee. Als het mogelijk is doen we dit samen met de omgeving. Het maken van groene eilanden ziet de omgeving overigens als meerwaarde.
We onderzoeken hoe de omgeving kan meedelen in de opbrengsten van de zonne-eilanden. Dit noemen we lokaal eigendom.
We besloten dat we de zonne-energie-eilanden zelf gaan ontwerpen. Dit doen we samen met inwoners die zich hiervoor hebben aangemeld. U kunt zich nog aanmelden via energie@utrecht.nl. Als er een ontwerp is gekozen, volt er een uitgebreid proces om een vergunning te krijgen.
We doen dit zelf omdat het om een klein oppervlakte gaat. Het is daarom minder interessant voor bedrijven of organisaties.
Meedenken
We hebben de omgeving op verschillende manieren om advies gevraagd over sporten, spelen en bewegen, natuur, bereikbaarheid en de zonne-eilanden in de plas. De uitkomsten hiervan leest u op DenkMee. U kunt nog meedenken in een klankbordgroep over de zonne-eilanden. E-mail naar energie@utrecht.nl.
Planning
| Wanneer | Wat |
|---|---|
| 2025 |
|
| 2025 | Voorkeursoptie zonne-eiland(en) bekend en aanvraag omgevingsvergunning |
| Vanaf 2025 | Aanpassingen doen in het park. |
| Vanaf 2027 | Plaatsen zonne-eilanden. |
Wat hebben we al gedaan?
- Op 17 december 2024 stelde het college van B en W het Toekomstbeeld Nedereindse Park vast.
- We plaatsten welkomstborden, picknicktafels, bankjes, prullenbakken en fietsenrekken.
- We verbeterden het mountainbikeparcours.
Waar is het?
Verbeteren park:
(Zoom uit voor meer overzicht)
Zonne-eilanden:
(Zoom uit voor meer overzicht)
We werken samen met anderen
Bij het verbeteren van het Nedereindse Park werken we samen met de gemeenten IJsselstein en Nieuwegein, recreatieschap De Stichtse Groenlanden, Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden en de provincie Utrecht.