Groene, drijvende zonne-energie-eilanden op Haarrijnseplas
We willen drijvende zonne-energie-eilanden mogelijk maken op de Haarrijnseplas. Hiermee wekken we ongeveer 5,3 miljoen kilowattuur op; genoeg stroom voor ongeveer 1.600 woningen. Haarrijn krijgt 700 woningen en kan hiermee energieneutraal worden. De rest van de energie kan worden gebruikt voor laadpalen, straatverlichting en andere wijken in Utrecht.
Wat komt er en waarom?
Utrecht wil een gezonde stad zijn van en voor iedereen. Met genoeg energie voor de bewoners nu én in de toekomst. Daarom werken we de komende jaren aan de overstap naar schone energie. Als onderdeel hiervan onderzoeken we in welke gebieden we met zonnevelden veel schone energie kunnen opwekken. De Haarrijnseplas is 1 van deze gebieden.
Samen met Energie-U
BHM Solar, een bedrijf uit Utrecht, heeft een plan gemaakt en gaat de zonne-energie-eilanden aanleggen samen met energiecoöperatie Energie-U. Samen met BHM Solar hebben ze afspraken gemaakt over de aanleg en het beheer van de zonne-energie-eilanden.
We hebben subsidie gekregen van het Rijk (Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie). En een omgevingsvergunning gekregen.
Het ontwerp
De zonne-energie-eilanden komen er zo uit te zien:
- Er komen 3 zonne-energie-eilanden.
- De zonnestroominstallatie is voor een deel lichtdoorlatend. Zo krijgt het water meer zonlicht. Dit is goed voor het leven in het water.
- Er komen groene randen om de eilanden, en we maken een nieuwe ecologische zone waar vogels, vissen en planten kunnen leven.
- Bij het ontwerp is rekening gehouden met de volgende punten:
Meer informatie over het project vindt u op de website van Energie-U.
Zonne-eilanden komen op de oostelijke recreatieplas
De Haarrijnseplas is ontstaan als zandafgraving. Het zand werd gebruikt voor de opbouw van Leidsche Rijn. De plas is diep, heeft een zandbodem en bestaat uit 2 delen: de westelijke natuurplas en de oostelijke recreatieplas met strand. Op de oostelijke plas kunt u zwemmen, varen en vissen. Op het strand worden ook evenementen georganiseerd. Door deze activiteiten is er in dit deel van de plas weinig rust voor bijvoorbeeld vissen, vogels en vleermuizen. De zonne-energie-eilanden komen in het midden van de oostelijke (recreatie)plas. Zo zijn de gevolgen voor de natuur kleiner dan wanneer deze in de westelijke natuurplas komen te liggen.
Zo natuurvriendelijk mogelijk
De drijvende zonne-energie-eilanden zijn makkelijk te plaatsen en weg te halen. Ze drijven los van elkaar en zitten vast aan de bodem. De eilanden nemen ongeveer 14% van de recreatieplas in. Ze zijn maximaal 1 meter hoog en door het groen zijn de zonnepanelen op de eilanden bijna niet te zien vanaf de waterkant. Er is geen toegang tot de zonne-eilanden. Alleen voor onderhoud zijn de eilanden toegankelijk.
Volop recreatiemogelijkheden
De zonne-eilanden drijven minstens 150 meter van het strand af. Er is genoeg ruimte om te zwemmen, te vissen en te varen.
Voedsel, schuil- en broedplaatsen in het midden van de recreatieplas
In de Haarrijnseplas zitten veel vissoorten. Ook de exotische rivierkreeft leeft er. Voor deze dieren schijnt er genoeg daglicht in het water, ook als de zonnepanelen er liggen. Ook zorgt de schaduw van de panelen ervoor dat minder water verdampt. In lange, warme zomers is dat belangrijk voor de vissen.
Rondom de zonne-energie-eilanden komen randen van vooral moerasplanten. Vogels en vissen kunnen er schuilen en broeden. Het groen trekt insecten aan, waardoor er voor vogels, vissen en vleermuizen meer voedsel te vinden is in het midden van de plas. Onder de eilanden zullen schelpdieren zich vastmaken. Dat zorgt onder water voor meer diversiteit.
Planning
| Wanneer | Wat |
|---|---|
| 2024 | afspraken maken met netbeheerder, energieafnemer(s) en bouwer |
| 2025 | financiering regelen |
| 2025 | opstalrecht regelen bij notaris |
| 2025 | start bouw zonne-energie-eilanden |
| 2025-2055 | zonne-energie-eilanden wekken energie op |
Wat is al gebeurd?
Hieronder leest u wat er al eerder in het proces is gebeurd. Wilt u meer informatie over een bepaalde stap, of bijvoorbeeld het haalbaarheidsonderzoek lezen? Stuur dan een e-mail naar leidscherijngroeit@utrecht.nl.
| Wanneer | Wat |
|---|---|
| 2020 | Haalbaarheidsonderzoek |
| 2022 | Bewonerscollectief opgericht |
| 2022 | Gemeenteraad stelde bestemmingsplan vast |
| Eerste helft 2023 | Ontwikkelaar en exploitant gekozen om een zonnepark te bouwen. |
| Eerste helft 2023 | BHM Solar en Energie-U tekenden samenwerkingsovereenkomst |
| Eerste helft 2023 | Opstalovereenkomst getekend |
| Eerste helft 2023 | Bewonersbijeenkomst |
| Augustus 2023 | Omgevingsvergunning gekregen |
| December 2023 | SDE-subsidie gekregen |