Straatintimidatie

Hebt u last van straatintimidatie of bent u getuige hiervan? Meld het! Utrecht vindt alle vormen van straatintimidatie onacceptabel. Door onderzoek en meldingen weten we beter waar, wanneer en hoe staatintimidatie zich afspeelt in onze stad.

Op deze pagina:

Seksuele straatintimidatie strafbaar

Vanaf 1 juli 2024 is seksuele straatintimidatie landelijk strafbaar. De nieuwe Wet Seksuele misdrijven moet slachtoffers van seksuele intimidatie beter gaan beschermen. Hiermee wordt bevestigd dat straatintimidatie niet normaal is. En dat zo’n situatie  eng, vernederend en/of  kwetsend is. U kunt nu dus als slachtoffer aangifte bij de politie doen van seksuele intimidatie in het openbaar. De meeste handhaving gebeurt waarschijnlijk als de politie het ziet gebeuren op straat.

Ook kunt u alle vormen van straatintimidatie blijven melden bij de gemeente. We kunnen er met u over praten en u misschien verder helpen als u dat nodig hebt. Zo weten we ook op welke plekken intimidatie het meest voorkomt.

Meer informatie over de Nieuwe Wet seksuele misdrijven

Proef handhaving door boa’s

In Utrecht doen we een proef waarbij een team van boa’s (naast de politie) ook gaat handhaven. Zij krijgen hiervoor een uitgebreide training. Ze kunnen handhaven op seksuele intimidatie en een proces-verbaal opstellen. Met de proef onderzoeken we hoe dit in de praktijk werkt. Door het proces-verbaal kan het Openbaar Ministerie daders vervolgen.

Meld straatintimidatie

Meld plekken in Utrecht waar u zelf geïntimideerd bent of waar u als omstander dit hebt meegemaakt. Wij kunnen door de meldingen zien waar er intimidatie is. Daar kunnen we dan extra maatregelen nemen. Bij de melding kunt u uw telefoonnummer doorgeven. Dan bellen we u. Samen bespreken we óf en hoe we kunnen helpen. Bijvoorbeeld door een plek extra mee te nemen in handhavingsroutes, extra verlichting aan te brengen of een gesprek aan te gaan met bijvoorbeeld ondernemers in de buurt. 

Meld straatintimidatie

Wanneer is iets straatintimidatie?

We spreken van straatintimidatie als een persoon of een groep op een vervelende manier contact zoekt en iemand zich daardoor angstig of onveilig voelt.  Voorbeelden:

Verbaal (met woorden of geluid)

• nasissen
• naroepen
• seksuele of beledigende opmerkingen
• vragen om seksuele handelingen

Fysiek (lichamelijk)

• achternalopen
• in het nauw drijven
• ongewenst aanraken, betasten

Non-verbaal (zonder woorden)

• nastaren

Wie zijn slachtoffer van straatintimidatie?

In 2019 onderzochten we straatintimidatie in onze stad. Om inzicht te krijgen in hoe straatintimidatie eruit ziet en hoe groot het probleem in Utrecht is. Van de mensen die meededen aan dit onderzoek gaf 46% (iets minder dan de helft) aan een voorval van straatintimidatie te hebben meegemaakt. Uit de vragenlijst blijkt verder dat vrouwen en jongeren relatief vaker te maken hebben met straatintimidatie: 

• vrouwen: 57%
• mannen: 34%
• jongeren: 67%
• 30-65 jaar: 39% 
• 65-plus: 18% 

De meest genoemde vormen van straatintimidatie:

• nastaren (29%)
• naroepen met beledigende opmerkingen (17%) 
• nafluiten (13%)

In 2021 deed het CBS voor het eerst een landelijk onderzoek naar straatintimidatie onder jongeren in de leeftijd van 12 tot 25 jaar. In de 4 grote steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht geeft gemiddeld 77% van de jonge vrouwen aan op straat te zijn lastiggevallen. 

Onderzoek gemeente Utrecht

Onderzoek CBS

Rol omstanders

Mensen die straatintimidatie zien gebeuren spelen een belangrijke rol en kunnen op verschillende manieren helpen. 

• Zeg er wat van. Zeg bijvoorbeeld: “laat haar met rust” of “Hou op”.
• Vraag aan het slachtoffer of diegene oké is. 
• Doe net of u het slachtoffer kent en zorg voor afleiding.
• Vraag een persoon met gezag in te grijpen. Denk hierbij aan een conducteur, een beveiliger, politie of handhaving. 
• Probeer de situatie vast te leggen. Dat kan door een foto of een video te maken. Maar wat ook helpt is het kunnen geven van een duidelijke omschrijving van tijd, plaats, uiterlijke kenmerken of een kenteken.
• Als omstander kan u ook (anoniem) straatintimidatie melden. Daarmee krijgen wij beter inzicht in waar, wanneer en op welke manier straatintimidatie in onze stad voorkomt. 

Het gesprek aangaan

Wilt u zich inzetten om straatintimidatie te verminderen en wilt u het gesprek aangaan met buurtbewoners, jongeren, vrienden of collega’s? We hebben een toolkit gemaakt met verschillende werkvormen om het gesprek aan te gaan over straatintimidatie. Wij stellen het erg op prijs als u ons wilt laten weten waarvoor en wanneer u de toolkit wilt gebruiken. Ook ontvangen wij graag uw opmerkingen en ervaringen met de werkvormen uit de toolkit. En uiteraard kunt u ook uw vragen stellen via straatintimidatie@utrecht.nl.

Toolkit downloaden

U kunt ook een training volgen zodat u anderen kunt leren om het gesprek aan te gaan. In de training 

• krijgt u uitleg over hoe u de werkvormen kunt gebruiken
• leert u hoe u om kunt gaan met weerstand
• leert u hoe u kunt zorgen voor een veilige omgeving voor het gebruik van de werkvormen
• krijgt u een voorbeeld van een basisworkshop om zelf te gebruiken

Meer weten over de training? Stuur dan een e-mail naar straatintimidatie@utrecht.nl. Dan ontvangt u meer informatie.

Aanpak straatintimidatie

De meeste daders zijn mannen. Dit betekent niet dat alle mannen daders zijn, maar wel dat ze een belangrijke schakel vormen bij het tegengaan van intimidatie, grensoverschrijdend gedrag en geweld tegen vrouwen. We kiezen er dan ook voor om jongens en mannen actief te betrekken in onze aanpak (pdf, 2 MB) en onze focus op hen te leggen. Zij zijn deel van de oplossing.

Bekijk de video van Stop Straatintimidatie: Wat denken Utrechtse mannen en jongens over straatintimidatie?

In verschillende projecten, samenwerkingen en acties werken we aan normstelling, bewustwording en handhaving. In de aanpak richten we ons voornamelijk op het terugdringen van intimidatie en seksueel grensoverschrijdend gedrag tegen meisjes en vrouwen in de openbare ruimte. Uiteraard blijft er aandacht voor andere slachtoffers zoals LHBTIQ+ en inwoners met een zichtbare geloofsovertuiging.

Voorbeelden campagnemateriaal

We hebben verschillende materialen gemaakt om daders, slachtoffers en omstanders bewust te maken van wat straatintimidatie is. En om aan te geven dat straatintimidatie niet normaal is en dat we het niet accepteren. We roepen daders op om te stoppen. En we roepen slachtoffers en omstanders op om zich uit te spreken en te melden. Hieronder ziet u een paar voorbeelden van onze campagnematerialen. Wilt u weten welke middelen we nog meer hebben? Stuur u een e-mail naar straatintimidatie@utrecht.nl.