Hoe kan het energielandschap Rijnenburg en Reijerscop er uitzien?
De gemeente biedt in de polders Rijnenburg en Reijerscop plaats voor een energielandschap. In het gebied kunnen maximaal 8 windmolens en ongeveer 230 hectare zonnevelden komen. Voor de eerste 4 windmolens is een vergunning aangevraagd.
Zonneveld Rijnenburg in beleidsnota
Rijnenburg is een gebied waar het opwekken van energie via een zonneveld mogelijk is. Hier willen we al 4 windmolens plaatsen én gaan we nu ook de mogelijkheden onderzoeken voor een zonneveld. Alle gebieden voor het opwekken van energie staan in de beleidsnota ‘Opwekgebieden voor schone energie in Utrecht’. De gemeenteraad neemt hierover later dit jaar een besluit.
De gemeenteraad heeft op 9 juli 2020 een besluit genomen over het energielandschap. De raad heeft de volgende documenten vastgesteld:
Visie energielandschap Rijnenburg en Reijerscop (pdf, 1,3 MB)
Uitnodigingskader energielandschap Rijnenburg en Reijerscop (pdf, 2,2 MB)
In de visie leggen we uit hoe met de opdracht van de raad is omgegaan. In het uitnodigingskader staan de spelregels voor initiatiefnemers die de windmolens en/of zonnevelden gaan bouwen.
Impressie van het energielandschap
Er zijn eerst zoekgebieden aangewezen waarbinnen de initiatiefnemer windmolens en zonnevelden kunnen plaatsen. In de zoekgebieden staat nog niet vast waar de zonnevelden en windmolens precies zullen komen, alleen waar ze kunnen komen. In bijgaande impressie ziet u een mogelijk invulling van het energielandschap met windmolens en zonnevelden.
Inmiddels heeft initiatiefnemer Rijne Energie een ontwerp gemaakt voor de eerste 4 windmolens en 8 hectare zonneveld. Voor de 4 windmolens hebben zij een omgevings- en natuurvergunning aangevraagd.
Hoofdpunten uit de visie
Hieronder geven we een korte toelichting op de visie op het energielandschap.
De visie bestaat uit 4 onderdelen:
- Windenergie in Rijnenburg en Reijerscop
- Zonne-energie in Rijnenburg
- Verbetering landschap, natuur en recreatieve routes
- Opbrengst energieproductie
Windenergie in Rijnenburg en Reijerscop
Bewoners in en om de polders hebben hun zorgen gedeeld over de komst van windmolens. Zij maken zich vooral zorgen over de impact van geluid en slagschaduw op de omgeving. Daarom heeft de gemeente strengere eisen gesteld, bovenop de wettelijke normen voor maximale geluidbelasting en slagschaduw.
Locatiekeuze
Het gebied waar windmolens kunnen komen ligt in het noordelijke deel van Rijnenburg en Reijerscop. In dit gebied kunnen maximaal 8 windmolens in een rij staan. Het gebied is zo gekozen dat deze windmolens op een zo groot mogelijke afstand van de woningen staan. Op deze manier vinden we een balans tussen een hoge energieproductie en zo weinig mogelijk hinder.
Aanvullende maatregelen
De gemeente neemt de volgende maatregelen om hinder van geluid en slagschaduw te beperken:
- De gemeente eist van initiatiefnemers dat ze gebruik maken van geluidarme windmolens (beste beschikbare techniek).
- Windmolens komen op een afstand van minimaal 800 meter van de omliggende woonwijken van De Meern, Nieuwegein en IJsselstein.
- Initiatiefnemers moeten aangeven welke afspraken zij met omwonenden kunnen maken om hinderlijke slagschaduw tot bijna nul te beperken.
- Initiatiefnemers moeten via het omgevingsfonds geld beschikbaar stellen voor isolatie van woningen.
- De gemeente wil dat initiatiefnemers elk jaar een rapport maken over het functioneren van de windmolens.
Energieopbrengst
Er is ruimte voor maximaal 8 grote windmolens in Rijnenburg en Reijerscop. De eerste 4 windmolens waarvoor nu een vergunning is aangevraagd, leveren genoeg stroom op voor 27.000 woningen.
Zonne-energie in Rijnenburg
Het opwekken van energie verandert ons landschap. De zonnevelden worden minder zichtbaar gemaakt door rietkragen of andere beplanting. Langs de randen van de zonnevelden is ruimte voor natuurontwikkeling. De structuur van sloten en stroken land blijft behouden.
Locatiekeuze
Het gebied waar zonnevelden kunnen komen, ligt grotendeels in het noorden van Rijnenburg. Een belangrijke reden voor deze locatiekeuze is de nabijheid van het aansluitpunt op het stroomnet. Ook is hier meer kans voor natuurontwikkeling rond de zonnevelden, omdat het gebied lager ligt dan de zuidelijke gebieden.
Zonnepanelen op de Nedereindse Plas
Het college wil zelf ook extra grond beschikbaar stellen voor de productie van duurzame energie. Daarom is de Nedereindse Plas toegevoegd aan het gebied. Er komt nog een definitief besluit over het beschikbaar stellen van de Nedereindse Plas voor zonnepanelen. En over de voorwaarden die daarvoor gelden. Dat gebeurt op basis van ingediende initiatieven en in overleg met de provincie en het recreatieschap.
Energieopbrengst
Er is ruimte voor ongeveer 230 hectare zonnevelden in Rijnenburg. Hiermee kunnen initiatiefnemers elektriciteit maken voor 46.500 woningen.
Verbetering van landschap, natuur en recreatieve routes
De gemeente wil in het gebied het landschap, de natuur en recreatieve routes verbeteren.
Verbetering landschap en natuur
De meeste waardevolle elementen van het landschap nemen gemeente en Rijne Energie als uitgangspunt voor de inrichting van het energielandschap. Daarnaast is er aandacht voor de ontwikkeling van natuur en het voorkomen van negatieve gevolgen van de energieproductie op de natuur.
- Bestaande landschapsstructuren met hoge ecologische waarde blijven zo veel mogelijk behouden.
- We maken een ecologische zone rond de Middelwetering door moerasbermen met natuurvriendelijke oevers.
- We sturen op extra groen langs de snelwegen, kades, recreatieve routes en als omzoming van de zonnevelden.
- We sturen op natuurvriendelijk beheer van de plantengroei onder, tussen en rond de zonnepanelen.
Verbetering recreatieve routes
Tijdens het ontwerpproces gaven betrokkenen aan dat zij graag meer fiets- en wandelroutes in het gebied willen. De gemeente wil hier graag aan meewerken en stelt 4 recreatieve routes voor.
- Versterking van de Ringkade.
- Nieuwe verbinding Ringkade-Nedereindseweg.
- Nieuwe fietsroute Reijerscop.
- Nieuwe verbinding Strijkviertel-Nedereindseweg.
Of ze alle 4 aangelegd worden, hangt af van hoeveel geld er beschikbaar komt. Uit de opbrengsten van het energielandschap kan maar een deel van de routes worden betaald.
Andere functies in het gebied
- De agrarische functie blijft in Reijerscop volledig behouden.
- Woningbouw maakt geen deel uit van dit voorstel, maar blijft na 2030 mogelijk.
- Het aanleggen van roeiwater maakt geen deel uit van dit voorstel. Er is wel ruimte voor gereserveerd waardoor roeiwater in de toekomst wel mogelijk blijft.
Opbrengst energieproductie
Het energielandschap kan jaarlijks voor 27.000- 82.500 huishoudens elektriciteit opleveren. Dat is bijna 6 - 18% van de huidige vraag naar elektriciteit in Utrecht.
Een deel van de opbrengst van de energieproductie komt ten goede aan het gebied.
Delen in de winst
Rijne Energie geeft bewoners van de polders en inwoners van een aantal gemeenten de kans om te investeren in de energieopwekking. Zo kunnen zij ook delen in de winst. Het gaat om bewoners van de gemeenten Utrecht, Nieuwegein, IJsselstein, Montfoort en Woerden. We streven naar minimaal 50% eigenaarschap door bewoners uit deze gemeenten.
Omgevingsfonds
Rijne Energie richt een omgevingsfonds op. In dit fonds storten zij 50 cent per door windmolens geproduceerde MWh. Bewoners in een bepaald gebied mogen meebeslissen over waar het geld aan wordt besteed. Rijne Energie stelt via het omgevingsfonds geld beschikbaar voor isolatie van woningen in de polders. Dit is een van de maatregelen om het hoorbare geluid in de polder te beperken.
Sociale grondvergoedingen
Grondbezitters en bewoners in de omgeving van windmolens profiteren mee van de opbrengst van de windmolens. De vergoeding voor grondeigenaren wordt verdeeld. Dus over de grondeigenaren die een windmolen op hun grond krijgen en de andere grondeigenaren in het gebied.
Regeling voor omwonenden
Bewoners die in de buurt van een windmolen wonen, krijgen van initiatiefnemers een vergoeding. Die is afhankelijk van de afstand tussen hun woning en de windmolen.