Bodemonderzoek Griftpark (project Bestparc)

Status project
In voorbereiding

Geplande uitvoering
September 2023 - eind 2024

Natuurlijke bacteriën helpen ons bij de afbraak van de bodemvervuiling in het Griftpark. Hierdoor kunnen we de nazorg voor het Griftpark mogelijk slimmer organiseren. In het project Bestparc doen we hier onderzoek naar. Dat doen we samen met de Universiteit Utrecht, Deltares en Wageningen University & Research.

We ontdekten de Griftparkbacterie in 2006. In de jaren daarna hebben we veel over deze krachtige ‘opruimbacterie’ geleerd. We willen de natuur graag een handje helpen en zorgen dat de Griftparkbacterie zo goed mogelijk zijn werk kan doen.

Bekijk een animatie

Animatie Bestparc

Waarom dit onderzoek?

De bodem onder het Griftpark is vervuild, omdat hier tot 1959 onder andere een gasfabriek heeft gestaan. In de jaren 90 is de vervuilde bodem ingepakt en afgesloten van de grond eromheen. Sinds die tijd houden we het ingepakte gebied continu goed in de gaten. Ook pompen we vervuild grondwater omhoog en zuiveren dat in een zuiveringsinstallatie aan de Brailledreef.

In 2006 ontdekten we dat het grondwater sneller schoon werd dan verwacht. Een bacteriegroep (de ‘Griftparkbacterie’) eet de vervuiling op.

De Griftparkbacterie heeft de lichtere vervuiling buiten het ingepakte gebied inmiddels volledig opgeruimd. Deze lichtere vervuiling had zich verspreid voordat het vervuilde gebied was ingepakt. Ook binnen het ingepakte gebied breekt de Griftparkbacterie de verontreiniging af die vanuit de hoger gelegen delen langzaam naar beneden zakt. Met andere woorden: de Griftparkbacterie voorkomt dat de vervuiling buiten het ingepakte gebied terechtkomt.

Wat gaan we doen?

In het project Bestparc onderzoeken we of we de huidige nazorgmaatregelen voor het Griftpark slimmer, duurzamer en kostenefficiënter kunnen inrichten. Ook onderzoeken we hoe we de Griftparkbacterie zo goed mogelijk kunnen helpen bij het afbreken van de verontreiniging, mocht dit nodig zijn. We doen dit onderzoek samen met Universiteit Utrecht, Deltares en Wageningen University & Research.

Over het onderzoek

Vanaf september 2023 tot en met eind 2025 doen we onderzoek met behulp van 4 proefonderzoeken. Aan de Brailledreef bouwen en testen we bij de rioolwaterzuivering een moerasfilter. In het Griftpark onderzoeken we wat er gebeurt als we de Griftparkbacterie ondersteunen met extra hulpstoffen: nitraat, sulfaat en zuurstof (in de vorm van microbubbels).

We hebben deze hulpstoffen ook onderzocht in het laboratorium. De Griftparkbacterie kon zuurstof goed gebruiken om de vervuiling op te ruimen. Ook nitraat en sulfaat hielpen goed in het laboratorium. Daarom onderzoeken we deze 3 hulpstoffen. Nitraat en sulfaat testen we in het park, de microbubbels testen we in het moerasfilter aan de Brailledreef.     

Lees hieronder meer over de onderzoeken.

Voor het Griftpark is speciaal een waterzuiveringsinstallatie gebouwd aan de Brailledreef. Daar leggen we een moerasfilter aan met rietplanten. We laten het vervuilde grondwater uit het Griftpark langzaam door dit natuurlijke filter stromen. Na een aantal dagen is het water dan schoongemaakt. We onderzoeken 3 versies van dit moerasfilter.

  • Een moerasfilter waarbij we extra zuurstof toevoegen aan het vervuilde grondwater. Dit doen we met microbubbels met lucht. De micro-organismen in het moerasfilter gebruiken de zuurstof als ‘adem'. Ze kunnen de vervuiling hierdoor mogelijk sneller opruimen.
  • Een moerasfilter waarbij we actieve houtskool toevoegen aan de grond waarin de rietplanten groeien. Actieve houtskool kan pieken van giftige stoffen opnemen. En het zorgt ervoor dat de bacteriën meer tijd hebben om die piek aan verontreiniging op te eten.
  • Een moerasfilter zonder toevoegingen.  

We vergelijken de moerasfilters met extra zuurstof en actieve houtskool met het moerasfilter zonder toevoegingen. Zo kunnen we goed zien wat de invloed is van de toevoegingen. 

De Griftparkbacterie gebruikt nitraat, sulfaat en zuurstof om adem te halen. Deze stoffen zitten al in de grond van het Griftpark. Tijdens het onderzoek voegen we extra nitraat, sulfaat en zuurstof toe aan de grond. Dat doen we op 3 verschillende plekken, zodat we de invloed van deze stoffen met elkaar kunnen vergelijken.

Met meetfilters in de grond onderzoeken we bijvoorbeeld:

  • Hoeveel nitraat, sulfaat of zuurstof de Griftparkbacterie gebruikt.
  • Of het aantal bacteriën groeit.
  • Of de vervuiling sneller wordt opgeruimd.

Op de plekken waar we onderzoek doen, staan vanaf januari 2024 containers met meetapparatuur.


Bestparc doet dit onderzoek met een bijdrage van € 2,8 miljoen van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). De resultaten van het onderzoek zijn vrij toegankelijk (Open Science). We verwachten geen overlast voor omwonenden.

Wat hebben we al gedaan?

In de periode 2017-2022 deed Bestparc ook al onderzoek naar de Griftparkbacterie. In dit onderzoek stelden we vast welke bacteriën het precies zijn die het grondwater in het Griftpark op biologische wijze schoonmaken. Voor dit onderzoek ontvingen we een bijdrage van € 1,5 miljoen van het ministerie van IenW.

Hulp en contact Bodem

Telefoon

14 030

E-mail

bodeminfo@utrecht.nl