PFAS: bodemkwaliteitskaart en beleid

Moet u werkzaamheden aan de bodem uitvoeren waarbij grond of zand vrijkomt of waarbij u grond of zand wilt gebruiken? Vanaf 8 april 2020 hoeft u meestal geen onderzoek meer te doen naar PFAS-stoffen. De gemeente heeft de bodemkwaliteit onderzocht en de resultaten in de bodemkwaliteitskaart verwerkt. U kunt op deze kaart zelf de kwaliteit van de bodem voor PFAS-stoffen opzoeken. Het verplaatsen van grond binnen de gemeente is mogelijk zonder meer gezondheidsrisico’s of slechtere bodemkwaliteit.

Bodemkwaliteitskaart

We hebben op 120 verschillende meetpunten onderzocht hoe hoog de gemiddelde waarde van 28 verschillende PFAS-stoffen is (waaronder Pfos en Pfoa). De resultaten van dit onderzoek vindt u in een Utrechtse bodemkwaliteitskaart.

Bekijk de bodemkwaliteitskaart (pdf, 16 MB)

Beleid

Gemeentes mogen zelf beleid maken rond PFAS. In de bodembeheernota staat het beleid rond PFAS voor de gemeente Utrecht.

Bekijk de bodembeheernota (pdf, 168 kB)

Regels om grond te verplaatsen

Op de bodemkwaliteitskaart ziet u de kwaliteit van de bodem voor PFAS-stoffen. U kunt zelf bepalen of u de grond mag verplaatsen.

Grond binnen de gemeente

Grond uit de gemeente mag binnen de gemeente verplaatst en gebruikt worden, zonder dat u pfas-onderzoek hoeft te doen. Als we denken of weten dat PFAS-stoffen in de bodem zitten, zoals oefenplekken bij brandweerkazernes of bedrijven met een schuimblusinstallatie, moet u wel bodemonderzoek doen.

Grond van buiten de gemeente

Om grond van buiten de gemeente naar binnen te halen, gelden strengere regels. Zo zorgen we dat de kwaliteit van de Utrechtse bodem niet slechter wordt.

Wat is PFAS?

PFAS is een verzamelnaam voor een groep van 6.000 stoffen die door de mens gemaakt zijn en van nature niet voorkomen. 1.500 van deze stoffen zijn mogelijk kankerverwekkend. Door het gebruik in onder andere blusschuim en maken van teflon, zijn deze stoffen in de bodem terechtgekomen.
Het is al langer bekend dat PFAS tot gezondheidsrisico’s kan leiden, maar dat werd eerder gezien als lokaal probleem. Uit onderzoeken blijkt nu dat PFAS zich over grote gebieden verspreidt en dat er ook risico’s voor het milieu zijn bij lagere concentraties van de stoffen.

Lees meer over PFAS op de website van het RIVM

Regels en wetgeving rondom PFAS

Door mogelijke gezondheids- en milieurisico’s van PFAS en om verspreiding tegen te gaan, is er een tijdelijk landelijk handelingskader. Dit kader stelde de Rijksoverheid op 8 juli 2019 op. Hierin staat hoe er met PFAS in grond moet worden omgegaan. Deze regels leidden onder andere tot vertraging en een beperking in baggerwerkzaamheden en de verplaatsing van grond. Inmiddels is het tijdelijk handelingskader al 4 keer gewijzigd. De laatste geactualiseerde versie van het landelijk handelingskader is van december 2023.