Portret op West

Al 20 jaar woont Heddy Veltkamp aan het Spinozaplantsoen. Vanaf het begin heeft ze zich ingezet om van het kleine buurtje een gezellige ontmoetingsplek voor bewoners te maken. Sinds kort staat er een prachtige blokhut in de Spinozatuin, waar vooral de kinderen zich vermaken met allerlei activiteiten.

“Bijna twee decennia stonden de sociale huurwoningen aan het Spinozaplantsoen op de lijst om gesloopt te worden. Kleine huisjes met vaak grote gezinnen die ondertussen niet onderhouden werden. Veel bewoners wilden geen sloop, maar renovatie. Ik vroeg me af: waarom gebeurt hier niets en wat kan ik als theatermaker betekenen? Met mijn eigen Stichting Mo’Move had ik jarenlang theaterprojecten gedaan in het buitenland om mensen op een speelse manier kennis bij te brengen. Zoiets kon hier natuurlijk ook. Samen met andere creatieve bewoners bedacht ik allerlei activiteiten op het gebied van mode, eten, theater en zelfs architectuur (hoe zouden wij de huizen renoveren?). Een leuke manier waarop mensen elkaar écht leren kennen. Al onze ideeën presenteerden we op een klein festivalletje waar ook de gemeente en de woningbouwvereniging aanwezig waren. 

Uiteindelijk zagen ze in: hier liggen schatten, daar moeten we zorgvuldiger mee om gaan. 

Renovatie en gemeenschappelijke tuin 

In 2012/2013 zijn de woningen alsnog gerenoveerd. Mensen met grote gezinnen kregen urgentie om ergens anders een sociale huurwoning te krijgen, maar ze bleven. Het is hier net een dorp: iedereen kent elkaar, let op elkaar en op elkaars kinderen. Er is veel hulp onderling. Toen de woningen gerenoveerd werden, kregen we als bewoners de vraag wat onze woonwensen waren. Velen wilden bloemen en een tuin, maar ze hadden een bovenwoning. Ik kwam met het idee om een van de vele grasveldjes in de buurt om te toveren tot een gemeenschappelijke tuin: de Spinozatuin. Er kwamen fruitstruiken, een kruidenspiraal, wat moestuinbedden en een pipowagen voor ons gereedschap, om te schuilen voor regen en koffie te drinken. 

Activiteiten voor kinderen 

Naast de tuin was er ook behoefte aan activiteiten voor de kinderen. We kregen subsidie van de gemeente om een paar keer per week met de kinderen te knutselen, spelletjes te spelen, te voetballen en te dansen in de gymzaal in de buurt. Twee jaar geleden ontstond de wens om de pipowagen te vervangen voor een blokhut met meer ruimte. Uiteindelijk kregen we een omgevingsvergunning van de gemeente en geld van het Initiatievenfonds om de blokhut van 28m2 te laten bouwen. In mei van dit jaar openen we hem officieel, maar we maken er al sinds november vorig jaar dankbaar gebruik van. Hij is echt prachtig geworden, met een keukentje erin, picknicktafels en een klein opslagschuurtje. 

Ik ben er voor de kinderen

Ik vind het geweldig om er voor de kinderen te zijn. Daar word ik het meest blij van. Er ontstaan soms zulke mooie, open gesprekken. Bijvoorbeeld als wat tienermeiden onderling ruzie hebben. Soms dansen ze hier ook. Ik zie kinderen zich hier ontwikkelen, naar de universiteit gaan, trouwen en zelf kinderen krijgen. Vervolgens komen ze hier samen met hun gezin barbecueën. Dat is waanzinnig leuk. 

Tuiniers gezocht 

Voor de toekomst zou ik graag wat mensen aantrekken die groene vingers hebben of die graag willen kweken om ons in de Spinozatuin te helpen. Het onderhoud is wel een ding, want even niet wieden en de hele tuin staat vol met onkruid. Bij dezen dus de oproep: sta jij al een tijd op de wachtlijst voor een moestuin en wil je in de tussentijd al lekker met je handen in de aarde zitten? Of vind je het gewoon leuk om buiten bezig te zijn, samen met anderen? Stuur me dan een mail op h_veltkamp@zonnet.nl. We hebben eens per maand een samenwerkdag, maar vaker komen mag uiteraard ook.”

Amine Ben Hamida is jongerenwerker bij Stichting JoU. Deze stichting staat jongeren in de leeftijd van 10-27 jaar bij tijdens het opgroeien. “Wij zijn de eerste stap voor een jongere om van de straat te komen en een plek in de maatschappij te vinden.”

“Samen met 4 collega’s help ik jongeren in Utrecht West die op wat voor manier dan ook vastlopen. Bijvoorbeeld op school, door een verslaving, psychische problemen of omdat ze in het criminele circuit zitten. Dat laatste komt minder vaak voor. We geven ze een huiskamer waar ze kunnen gamen of poolen, organiseren events zoals stedelijk voetbal, helpen ze met een schoolvak waar ze moeite mee hebben of met het vinden van een stage of werk. Als het nodig is verwijzen we ze ook door naar hulpverleners. Maar ik help ze bijvoorbeeld ook als ze een rapnummer willen maken of iets anders creatiefs willen doen. Zelf maak ik ook muziek en heb allerlei hobby’s, dus dat is hartstikke leuk om te doen.”

Samenwerken met partners

“We werken veel samen met partners als Stichting Dock, Sport Utrecht, het buurtteam en de politie. Met Sport Utrecht organiseren we bijvoorbeeld vaak evenementen. Eens in de maand komen we met alle partners samen om te bespreken hoe het met de jongeren gaat. Als er ergens overlast is, kijken we eerst of wij het als jongerenwerkers kunnen oplossen, voordat we de politie er meteen op afsturen. Dan wordt het al snel een kat-en-muis-spel. Dat is lang niet altijd nodig en ook zeker niet per se de beste oplossing. Vaak achterhalen we door gesprekken wat er achter bepaald gedrag zit en kunnen we de jongere zo op weg helpen.”

Vertrouwen winnen

“Zelf begeleid ik jongeren in de leeftijd van 10-17 jaar. Ik doe dit werk nu 1,5 jaar en het kost echt tijd om het vertrouwen te winnen. Dat betekent veel op straat lopen en praatjes maken. Ik werk 32 uur in de week en ik denk dat ik daarvan gemiddeld zo’n 18 uur op straat loop. Ondertussen ben ik een bekend gezicht voor veel jongeren. Ze weten dat ik er voor ze ben en dat ik altijd geïnteresseerd ben. Toen ik laatst vertelde dat er een nieuwe locatie komt, kwamen er ongeruste reacties als ‘Je gaat toch niet weg?’.

Onze hulp is vrijwillig, de jongere moet zelf hulp willen en is niet verplicht om op bepaalde tijdstippen of bij bepaalde activiteiten aanwezig te zijn. Ze kunnen ook zelf initiatieven starten als ze dat willen. Wat je regelmatig ziet is dat jongeren die hun leven weer op de rit hebben, hier uiteindelijk zelf vrijwilliger worden.”

Kennis overdragen en opvoeden

“Ik kan zelf geen kinderen krijgen, daarom  is dit werk voor mij een geweldige manier om kennis over te dragen en kinderen op te voeden. Ik ben een leraar in hart en nieren en vind het mooi jongeren te helpen onderdeel van de samenleving te worden. Ik wil ervoor zorgen dat ze een voorbeeld zijn voor anderen. Dat ze niet een groep jongeren naar beneden trekken. Want dit is helaas hoe onze maatschappij werkt: een hele groep wordt aangekeken op het gedrag van een paar individuen. Ik help jongeren de juiste weg te vinden, hen uit die negatieve situatie te trekken en te zorgen dat ze zichzelf kunnen ontplooien. Als ik dat voor elkaar krijg, ben ik blij. Ik had als jongere graag hulp van een jongerenwerker gehad. Ik denk dat dat mijn leven een stuk makkelijker had gemaakt.”

Sinds eind april heeft Stichting JoU naast de locatie op het Herderplein een tweede locatie in de Jan Pieterszoon Coenstraat, in Lombok, op de plek waar wijkbureau West heeft gezeten. Zo hopen Amine en zijn collega’s nog meer jongeren te kunnen helpen.