Utrecht wil burgerberaad over de jaarwisseling

Een groep gelote Utrechters brengt bij een burgerberaad een zwaarwegend advies uit dat in principe wordt overgenomen. Het is een vrij nieuwe vorm van democratie en legt vraagstukken in handen van inwoners. Het stadsbestuur kan alleen beargumenteerd afwijken van dit advies.  Argumenten om af te wijken zijn als het financieel, juridisch of praktisch niet haalbaar is. Als de gemeenteraad akkoord gaat met het voorstel, is Utrecht de eerste grote stad in Nederland die inwoners laat beslissen over de invulling van de jaarwisseling 2024-2025.

' Lokale democratie is meer dan één keer in de vier jaar stemmen, dit is een grote stap in een nieuwe richting. We willen Utrechters namelijk beter betrekken bij actuele en maatschappelijk relevante vraagstukken. We zien het burgerberaad als een mooi instrument om de lokale democratie te versterken.”, zegt wethouder Eva Oosters (Participatie). “We willen de komende jaren vaker burgerberaden organiseren. Het is ook een goede manier om juist mensen te bereiken die niet vanzelf bij inspraakavonden te vinden zijn.”

100 Utrechters geloot

De deelnemers moeten een afspiegeling zijn van Utrecht, dat is een grote uitdaging. De 100 deelnemers worden daarom geloot en er staat een vergoeding tegenover. Ook biedt de gemeente kinderopvang en tolken aan, om het proces zo toegankelijk en laagdrempelig mogelijk te maken. Onder begeleiding van een onafhankelijke gespreksleider kan iedereen in het burgerberaad zijn mening laten horen over een kwestie waar bestuur en politiek niet zelf uitkomen. Het voorstel voor het burgerberaad ligt nu bij de gemeenteraad ter besluitvorming. Als de gemeenteraad instemt met het voorstel, hoopt de gemeente in het najaar van 2023 te starten met het eerste burgerberaad.

Nieuwe aanpak

Utrecht vernieuwt haar aanpak op participatie en initiatief in ‘Samen stad maken’ . Bij een burgerberaad is de invloedruimte van inwoners groter dan bij elke andere participatievorm. Het voorstel voor het burgerberaad en de nieuwe aanpak sluit aan bij de aanbevelingen van het rekenkamerrapport over bewonersparticipatie.  

Voorbeelden

In het buitenland worden burgerberaden al langere tijd ingezet bij maatschappelijke thema’s. Zo zijn er in Ierland sinds 2012 burgerberaden over bijvoorbeeld abortuswetgeving en het klimaatbeleid. In Parijs en Duitstalig België zijn er zelfs permanente burgerberaden ingevoerd. Nu gaat Utrecht aan de slag met het burgerberaad om bewoners vergaande zeggenschap te geven over onderwerpen waar politieke verdeeldheid over is.