Utrecht stelt als eerste gemeente emissie-eisen aan bouwwerktuigen bij vergunningverlening

De maatregel draagt bij aan minder stikstof- en fijnstofuitstoot en daarmee schonere Utrechtse lucht en minder stank rondom Utrechtse bouwplaatsen. Het verbod treedt na de zomer in werking. 

Het gaat hier om het weren van oude dieselwerktuigen met een leeftijd van 12 tot 19 jaar, meestal zonder roetfilter of katalysator. Het gebruik van nieuwere bouwmachines is nog wel mogelijk.

Wethouder Eva Oosters (Milieu en Emissieloos Vervoer): “We zien dat bouwbedrijven hun bouwmachines - zoals shovels en graafmachines - steeds meer vervangen door elektrische varianten, of kiezen voor machines op waterstof. Ook zien we meer elektrisch bouwtransport. Dat stimuleren we ook in onze eigen projecten, en we werken aan meer laadpunten voor de bouw. Met deze maatregel zorgen we voor een stimulans richting de bouwsector om actief afscheid te nemen van de echt verouderde dieselmachines. Die zijn het meest vervuilend voor de Utrechtse lucht, en slecht voor de longen van bouwmedewerkers en omwonenden.” 

De emissie-eisen sluiten aan bij het landelijke Convenant Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB), en zijn afhankelijk van de vermogensklasse van het werktuig. Projecten die al zijn gestart komen in aanmerking voor maatwerkafspraken. De gemeente gaat actief toezien op naleving, waarbij overtredingen kunnen leiden tot boetes. 

Flinke stap naar een uitstootvrije bouwsector
De beleidsregel is een uitwerking van het Utrechtse luchtkwaliteitsbeleid en een flinke stap richting schoner en op termijn vrijwel volledig uitstootvrij bouwen in 2030. De gemeente heeft onderzocht dat de financiële impact van dit verbod op de bouwsector beperkt is (0,1% meerkosten). Ook kunnen verouderde dieselmachines tot 2028 nog worden aangepast met roetfilters of vervangen door iets jongere alternatieven. Vanaf 2030 wordt de inzet van volledige uitstootvrije kleine en middelgrote machines verplicht. 

Landelijke samenwerking voor emissieloos bouwen
Utrecht ondertekende in 2023 het Convenant Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB), inmiddels samen met 111 andere partijen, waaronder bouworganisaties, opdrachtgevers, gemeenten en provincies. Het convenant biedt een routekaart voor de transitie naar emissieloos bouwen. De Utrechtse eisen sluiten hierop aan, zodat bouwers in heel Nederland met gelijke regels te maken krijgen. 

Meer informatie over het convenant is te vinden op www.opwegnaarseb.nl. Voor details over de emissie-eisen en de bijbehorende vermogensklassen, zie: www.utrecht.nl/emissieloosbouwen. De bijbehorende raadsbrief is hier te vinden.