Grote steden: wetsvoorstel opkoopbescherming gaat nog niet ver genoeg

Het wetsvoorstel van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties maakt het mogelijk om in een gebied een opkoopbescherming in te voeren voor betaalbare koopwoningen. Op deze manier kan voorkomen worden dat deze woningen teveel worden opgekocht door beleggers, met als doel de woningen te verhuren. Wanneer dit fenomeen, buy-to-let, kan worden tegengegaan, betekent dit een verbetering van de positie van starters en doorstromers. Zij hoeven namelijk niet meer te concurreren met beleggers.

Wetsvoorstel moet steviger
De steden zijn blij dat paal en perk gesteld kan worden aan het opkopen van woningen door beleggers, omdat dit prijsopdrijvend werkt, de positie van de koopstarter op de woningmarkt ondermijnt en de leefbaarheid onder druk zet. Het wetsvoorstel gaat echter nog niet ver genoeg. Kees Diepeveen, wethouder Wonen in Utrecht: ,,Het voorstel is een  eerste stap om starters en doorstromers weer positie te geven op de koopwoningmarkt, maar biedt nog onvoldoende basis voor de, de in mijn ogen noodzakelijke, brede aanpak van slecht verhuurderschap.’’

De termijn waarvoor de opkoopbescherming gaat gelden is door het ministerie vastgesteld op 3 jaar, terwijl de schaarste op de woningmarkt over drie jaar zeker nog niet voorbij is. De grote steden pleiten er dan ook voor om de opkoopbescherming voor onbepaalde tijd te laten gelden, waardoor de maatregel daadwerkelijk zijn nut kan bewijzen en tevens recht doet aan de hoge uitvoeringskosten voor gemeenten. Tevens is het voor de stabiliteit en sociale cohesie in wijken van belang dat bewoners voor meerdere jaren in een woning blijven en de woning niet na drie jaar alsnog aan beleggers kan worden doorverkocht. De maatregel faciliteert dit nu niet.

Daarnaast pleiten de grote steden ervoor de verhuurvergunning in alle verhuursituaties in te kunnen zetten en niet alleen in uitzonderingssituaties en bij nieuwe verhuringen. Met het huidige voorstel kan het probleem van malafide verhuurders niet worden opgelost. Met een vergunning die overal in de stad toegepast kan worden en waarmee de hoogte van de huur ook aangepakt kan worden, kunnen gemeenten grotere stappen zetten. De minister wordt dan ook met klem gevraagd om een stevigere aanpak dan zij nu gepresenteerd heeft. Bovendien hebben G4 en Eindhoven in hun reactie een aantal voorstellen gedaan om de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van het voorstel te verbeteren en de uitvoering minder fraudegevoelig en kostbaar te maken.

Verlenging tijdelijke huurovereenkomsten
Het tweede onderdeel van het wetsvoorstel maakt het mogelijk om tijdelijke huurovereenkomsten te verlengen met een extra periode. De G4 en Eindhoven zijn tegen dit voorstel. De inzet van tijdelijk huurcontracten heeft een prijsopdrijvend effect en een negatieve impact op de leefbaarheid in een buurt. Daarnaast heeft de huurder voor een langere periode onzekerheid over zijn woonsituatie en heeft de huurder daarmee een kwetsbare positie.

“Als G4 en Eindhoven zien wij graag dat demissionair minister Ollongren de opkoopbescherming met de door ons voorgestelde wijzigingen snel invoert en dat slecht verhuurderschap binnenkort tot het verleden behoort. Wij zijn bereid om mee te denken en te helpen waar dit kan. Wij zien de reactie vol verwachting tegemoet”.