Akkoord van Rijnenburg: Samen bouwen aan 75.000 duurzame en betaalbare huizen voor Nederland

Het akkoord is getekend door de gemeente Utrecht, Nieuwegein, Provincie Utrecht, het ministerie van VRO, het ministerie van IenW, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, BPD en Portaal. De ondertekenaars laten hiermee zien de potentie van dit gebied te erkennen en samen te werken aan de realisatie van Groot Merwede en Rijnenburg op het gebied van onder meer betaalbaarheid van woningen, bereikbaarheid, werklocaties, klimaatadaptatie, bodem en water, energie, groen en recreatie en maatschappelijke voorzieningen. 

Er wordt meer planologische zekerheid ingebouwd om tot tijdige realisatie van woningen in Groot Merwede en Rijnenburg te komen. De ontwikkeling van Merwedekanaalzone deelgebied 6 wordt naar voren gehaald, het doel is om in 2030 te starten in de rest van de A12-zone, en in 2035 in Rijnenburg. Hiermee blijft de ontwikkel- en bouwproductie voor de korte en lange termijn op peil in de regio Utrecht. Met deze afspraak sluiten partijen aan bij de doorbraakaanpak van NEPROM, VRO, IVBN, Aedes, VNG, IPO.

De verschillende partijen gaan werken aan een gezamenlijke ontwikkelstrategie door kennis, capaciteit en financiële middelen te delen en waar nodig grondposities efficiënter in te zetten en/of uit te ruilen. Dit wordt transparant, met open boeken met respect voor ieders belangen en reikwijdte gedaan. Het akkoord zegt verder dat er wordt gekeken naar onorthodoxe vormen van alternatieve bekostiging voor gebiedsontwikkeling en ov-ontsluiting.

De grootste woningbouwlocatie van Nederland

In Groot Merwede worden momenteel al veel woningen gebouwd, zoals in de Merwedekanaalzone. Ook zijn er plannen om na 2030 door te bouwen onder meer in Westraven en de Galecopperzoom. Inclusief het nieuwe stadsdeel Rijnenburg vanaf 2035 gaat het om 63.000 tot 77.000 woningen, waarvan een groot deel betaalbaar. Scholen, zorg- en sportvoorzieningen, werklocaties, winkels, en ruimte voor werkgelegenheid en economie, natuur en mogelijkheden voor recreatie zullen Rijnenburg compleet maken. Het uitgangspunt van een gezonde groene leefomgeving staat hierbij voorop. Door in de buurt groen en water een prominente rol te laten spelen en door in het noordelijk deel een van de grootste landschapsparken van Nederland met een grote plas aan te leggen, kan de biodiversiteit in Rijnenburg een enorme groeispurt maken. Deze aanpak maakt van Rijnenburg als het ware een landschapsstad.

De Metropoolregio Utrecht (MRU) wil met de bouw van deze aantallen woningen in Rijnenburg bijdragen aan een oplossing voor de woningcrisis. Eerder dit jaar is een eerste stap gezet naar het bouwen van woningen in Rijnenburg met de publicatie van de Programmatische Verkenning van het gebied. Uit de verkenning blijkt dat het nodig is om direct de benodigde voorzieningen in de wijk te bouwen, te investeren in het openbaar vervoer en ervoor te zorgen dat de autowegen rondom de stad voldoende blijven doorstromen.

Deze compleet nieuwe stadswijk in het hart van het land kan alleen in samenwerking met alle betrokken overheden en de marktpartijen worden gerealiseerd. Na jaren van gesprekken en discussies is het Akkoord van Rijnenburg een politieke doorbraak. De betrokken overheden, marktpartijen en grondeigenaren verbinden zich aan de ontwikkeling van Groot Merwede en Rijnenburg en spreken uit dat de realisatie van de woningen een gezamenlijke opdracht is en de planologische voorwaarden om de woningen te bouwen worden versneld.

Reacties betrokkenen

Eelco Eerenberg, wethouder Ruimtelijke Ordening van de gemeente Utrecht: “Met het Akkoord van Rijnenburg zetten alle partijen de schouders eronder. We bouwen niet alleen woningen, maar werken aan een modern, groen en betaalbaar Utrecht voor iedereen. Deze aantallen woningen en de Merwedelijn kunnen we alleen bouwen met een meerjarige en structurele samenwerking tussen de lokale én nationale overheden en de markt. Deze handtekening is een symbolische reuzenstap voorwaarts en een echt mijlpaal!” 

Huib van Essen, gedeputeerde Ruimtelijke ontwikkeling Provincie Utrecht: “We zijn ontzettend trots dat zoveel partijen zich hebben verbonden aan de realisatie van deze belangrijke, maar ook complexe gebiedsontwikkeling. We kunnen dit alleen samen tot een succes maken. Ik hoop dat we na vandaag gauw tot afspraken komen over de noodzakelijke voorwaarden, zoals een snelle ov-verbinding.”

Ellie Eggengoor, wethouder Ontwikkeling Groot Merwede en mobiliteit van de gemeente Nieuwegein: “Het mogelijk maken van deze kansrijke, maar complexe ontwikkeling vraagt veel van alle partijen. Er liggen moeilijke keuzes op tafel. En het lukt alleen als alle randvoorwaarden goed zijn, zodat mensen er ook echt goed kunnen wonen en werken. Zo is de komst van een snelle Merwedelijn noodzakelijk. Maar de allerbelangrijkste randvoorwaarde begint met het gezamenlijk uitspreken van de wil en het geloof in de potentie van dit project. En dat is gelukt!”

“Als consortium van gebiedsontwikkelaars, beleggers en corporaties hebben we de verantwoordelijkheid op ons genomen om te werken aan een van meest complexe en urgente stedelijke uitbreidingen van Nederland. Rijnenburg is een gebied waar verschillende opgaven van lokaal, regionaal en nationaal belang moeten worden opgepakt en vertaald in een duurzame, innovatieve, sociale, gezonde leefomgeving. Dit vraagt van alle betrokkenen om langjarig commitment en vertrouwen”, aldus Esther Agricola, regiodirecteur bij BPD en woordvoerder namens het consortium van grondeigenaren. 

Els Otterman, hoogheemraad bij Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden: “Rijnenburg heeft de potentie om een goed voorbeeld te worden van hoe Nederland omgaat met de uitdagingen van klimaatverandering en bodemdaling bij nieuw te bouwen woningen. De samenwerking tussen de verschillende partijen en de ambitie om een leefbare en gezonde omgeving te creëren, maken dit een mijlpaal in de Nederlandse gebiedsontwikkeling.”

Sander Heinsman, bestuursvoorzitter van woningbouwcorporaties Portaal: “Een prachtige stap op weg naar het bouwen van woonruimte voor al die mensen die op zoek zijn naar een fijn huis in een prettige, groene omgeving. Mooi om met een consortium van ontwikkelaars, corporaties en overheden de krachten bundelen om te werken aan grootschalige bouw van nieuwe huizen en tegelijk Rijnenburg integraal als gebied te ontwikkelen. Zo kunnen we samen aan een krachtig stadsdeel waar prettig wonen, werken en natuur hand in hand gaan.”