Onderzoeksflitsen
In de onderzoeksflitsen staat informatie over publicaties van landelijke (onderzoeks)instellingen zoals CBS en de planbureaus. Het doel daarbij is om feitelijke informatie te geven, waarbij de Utrechtse cijfers en de context zo mogelijk wordt uitgelicht voor onze stad.
Onderzoeksflits #24: Atlas voor gemeenten 2024 – thema brede welvaart
In 2024 kwam de 26e editie van de Atlas voor gemeenten uit. Hierin vergelijkt Atlas Research de 50 grootste gemeenten van Nederland met elkaar. Dit gebeurt op meer dan 50 punten. Ze kijken naar sociale, fysieke en economische onderwerpen. Ieder jaar is er ook een speciaal thema. In 2024 is dat ‘brede welvaart’.
Wat staat er in de Atlas?
- In de woonaantrekkelijkheidsindex staat Utrecht op de 3e plaats. We staan na Amsterdam en Amstelveen. Deze index laat zien hoe aantrekkelijk een gemeente is om in te wonen.
- In de nieuw ontwikkelde bredewelvaartsindex komt Utrecht op de 16e plaats uit. Hengelo, Ede en Zwolle zijn de top 3. De brede welvaart gaat over alles wat invloed heeft op de kwaliteit van leven.
In deze Onderzoeksflits gaan we verder in op de positie van Utrecht.
Bekijk de Onderzoeksflits over de Atlas van 2024
Onderzoeksflits #23: Atlas voor gemeenten 2023 – thema groen & blauw
In 2023 is de 25e editie van de Atlas voor gemeenten verschenen. Hierin worden de 50 grootste gemeenten van Nederland op meer dan 50 punten met elkaar vergeleken. Er wordt gekeken naar sociale, fysieke en economische indicatoren. Ieder jaar wordt er naast de vaste indicatoren ook een speciaal thema uitgelicht. In 2023 is het thema ‘groen & blauw’.
Wat staat er in de atlas?
- In de groenblauwe woonaantrekkelijkheid staat Utrecht op de 16e positie.
- De totale woonaantrekkelijkheidsindex is dit jaar vernieuwd. Utrecht komt daarin op de 4e positie uit, na Amsterdam, Amstelveen en Leiden.
- Utrecht staat op de sociaal-economische index op de 3e positie, na Amersfoort en Haarlemmermeer. Utrecht is de enige G4-stad in de top-15.
Bekijk de Onderzoeksflits over de Atlas van 2023
Onderzoeksflits #22: Zo Verhuist Utrecht
Het CBS heeft een dashboard gepubliceerd dat verhuisbewegingen laat zien van personen van 18 jaar of ouder tussen gemeenten, binnen gemeenten en van en naar het buitenland over de jaren 2017 tot en met 2020. In het dashboard zijn de cijfers opgenomen van bijna 80 gemeenten, waaronder Utrecht. Een aantal belangrijke bevindingen uit het dashboard voor Utrecht:
- In 2020 is het vestigingsoverschot in Utrecht sterk gedaald ten opzichte van voorgaande jaren door een lagere immigratie vanuit het buitenland en een toename van het aantal Utrechters dat verhuist naar andere Nederlandse gemeenten.
- Bij de binnenlandse verhuisbewegingen zien we in Utrecht een vestigingsoverschot van twintigers en een vertrekoverschot van dertigers. Vanuit het buitenland zien we een vestigingsoverschot van zowel twintigers als dertigers.
- Er is sprake van een vertrekoverschot van jonge gezinnen vanuit Utrecht.
- Specifiek voor Amsterdammers tussen 26-35 jaar is Utrecht een populaire bestemming.
Bekijk de Onderzoeksflits 'Zo verhuist Utrecht' voor meer bevindingen en informatie (pdf, 739 kB)
Onderzoeksflits #21: Atlas voor gemeenten 2022 – thema wonen
In 2022 is de 24e editie van de Atlas voor gemeenten verschenen. Hierin worden de 50 grootste gemeenten van Nederland op meer dan 50 punten (indicatoren) met elkaar vergeleken. Er wordt gekeken naar sociale, fysieke en economische indicatoren. Ieder jaar wordt er naast de vaste indicatoren ook een speciaal thema uitgelicht. In 2022 is het thema 'wonen'.
Wat staat er in de atlas?
- Op de woondruk-index staat Utrecht op de 5e plek met een woondruk van 140 (voor elke 100 woningen staan er 140 huishoudens in de rij). Het absolute tekort aan woningen dat hierbij hoort is ongeveer 60.000.
- In Utrecht is de druk op eengezinswoningen hoger dan op appartementen.
- Als het gaat om de gemiddelde huizenprijs per m2 staat Utrecht op de 3e plek.
- Net als voorgaande jaren neemt Utrecht de 2e plek in op de woonaantrekkelijkheidsindex, na Amsterdam en voor Amstelveen.
- Utrecht staat ook op de sociaal-economische index op de 2e plek, na Amersfoort en voor Haarlemmermeer.
Bekijk de Onderzoeksflits van de Atlas voor gemeenten 2022 (pdf, 1,1 MB)
Onderzoeksflits #20: Atlas voor gemeenten 2020 - thema sport
In 2020 is de 22e editie van de Atlas voor gemeenten verschenen. In de Atlas voor gemeenten worden de 50 grootste gemeenten van Nederland op 50 punten (indicatoren) met elkaar vergeleken. Er wordt gekeken naar sociale, fysieke en economische indicatoren. Ieder jaar wordt er naast de vaste indicatoren ook een speciaal thema uitgelicht. In 2020 is het thema ‘sport’.
Wat staat er in de atlas?
- Utrecht is na Amersfoort de gemeente waar het meest wordt gesport.
- De samenhang tussen aanbod van sport en deelname aan sport is minder sterk dan verwacht.
- Utrecht neemt de 8e positie in op de ranglijst van ervaren gezondheid. Er is op gemeenteniveau een duidelijk verband tussen hoge sportdeelname en het ervaren van een goede gezondheid en lage zorgkosten.
- Net als voorgaande jaren neemt Utrecht de 2e positie in op de woonaantrekkelijkheidsindex, na Amsterdam en voor Amstelveen.
- Utrecht is op de sociaal-economische index gestegen van de 4e naar de 3e positie. Op de 1e en 2e positie staan Amstelveen en Haarlemmermeer.
Bekijk de Onderzoeksflits van de Atlas voor gemeenten 2020 (pdf, 843 kB)
Onderzoeksflits #19: Competitiviteit van de regio Utrecht
Regio Utrecht is opnieuw een van de meest competitieve regio’s in de EU.
- Regio Utrecht (provincie) is na Stockholm de meest competitieve regio van alle 268 regio’s in de EU.
- Utrecht staat op een gedeelde tweede plaats, samen met Londen. In 2016 stond Utrecht ook op de gedeelde tweede plaats, toen samen met Berkshire e.o.
- De index bestaat uit 3 subindexen. Op de subindex Basis staat Utrecht op plaats 2, op Efficiency plaats 6 en Innovatie plaats 8.
Bekijk de Onderzoeksflits over Competitiviteit van de regio Utrecht (pdf, 347 kB)
Onderzoeksflits #18: Armoede in kaart 2019
Het SCP publiceerde op 3 september Armoede in kaart 2019. In deze rapportage wordt gekeken naar de ontwikkeling van armoede in Nederland.
- De armoede in Nederland neemt sinds 2013 af. In dat jaar waren er ruim 1,2 miljoen armen volgens het niet-veel-maar-toereikendcriterium, in 2017 gaat het om iets minder dan 939.000 personen. Dat is 5,7% van de Nederlandse bevolking. Ook in Utrecht is het aandeel mensen in armoede sinds 2013 gedaald van 10% naar 7,5%.
- Rotterdam is de gemeente met het hoogste percentage armen (10,9%). Utrecht valt met een percentage van 7,5% buiten de 10 gemeenten met hoogste aandeel armoede. Ook het absolute aantal armen in de stad volgt op afstand. Het aantal arme inwoners van Utrecht was in 2017 ruim 23.000 mensen. Daarmee staat Utrecht op de vierde plaats na Den Haag (51.000).
Bekijk de Onderzoeksflits over Armoede in kaart 2019 (pdf, 137 kB)
Onderzoeksflits #17: Verhuizing jonge gezinnen 2018
Op 26 juni heeft het CBS een nieuwsbericht over verhuizingen van jonge gezinnen gepubliceerd. Dit is een herhaling van een vergelijkbare analyse door het CBS in 2017.
- Het aandeel van de jonge gezinnen (oudste kind onder 4 jaar) in Utrecht dat naar een andere gemeente verhuist daalt van 10,0% in 2016 naar 8,6% in 2018.
- Gezinnen verhuizen vooral als de kinderen nog niet naar school gaan, met name naar kleinere gemeenten in de regio.
- In de andere G4-steden zien we eenzelfde trend in verhuisbewegingen van jonge gezinnen, met een stagnatie in de periode 2008–2013 en een piek in 2016 of 2017.
Bekijk de Onderzoeksflits over Verhuizing jonge gezinnen 2018 (pdf, 83 kB)
Onderzoeksflits #16: Atlas voor gemeenten 2019
In 2019 is de 21e editie van de Atlas voor gemeenten verschenen. In de Atlas voor gemeenten worden de 50 grootste gemeenten van Nederland op 50 punten (indicatoren) met elkaar vergeleken. Er wordt gekeken naar sociale, fysieke en economische indicatoren. Ieder jaar wordt er naast de vaste indicatoren ook een speciaal thema uitgelicht. In 2019 is het thema ‘groei en krimp’.
- De Atlas geeft een ranglijst van de relatieve bevolkingsgroei in de periode 2008-2018. De gemeente Utrecht is op die ranglijst met afstand de sterkste groeier. De top-5 wordt verder aangevuld met Amsterdam, Amstelveen, Den Haag en Almere.
- De G4-steden behoren tot de sterkste groeiers in het laatste decennium. De grote groei van de grote steden is iets van de laatste tijd. In de jaren 70 daalde het inwoneraantal van de G4-steden en behoorden zij tot de sterkste krimpers.
- Utrecht neemt de 2e positie in op de woonaantrekkelijkheidsindex, na Amsterdam en voor Amstelveen. De top-3 op deze index is vanaf 2013 ongewijzigd.
- Utrecht neemt de 4e positie in op de sociaal-economische index. De top-3 wordt gevormd door Haarlemmermeer, Amstelveen en Amersfoort. Utrecht is de enige G4-stad in de top-10.
Bekijk de Onderzoeksflits van de Atlas voor gemeenten 2019 (pdf, 568 kB)
Eerdere onderzoeksflitsen
- Onderzoeksflits #15: WoonOnderzoek Nederland 2018 (BZK, CBS) (pdf, 69 kB)
- Onderzoeksflits #14: Rapportage Sport 2018 (SCP) (pdf, 62 kB)
- Onderzoeksflits #13: Sociaal domein 2017 (SCP) (pdf, 80 kB)
Extra informatie
- Cijfers over Utrecht vindt u op de website Utrecht in Cijfers
- Meer vergelijkende cijfers met andere gemeenten vindt u bij Statline van het CBS