Hoe werkt de raad?

Besturen van de stad

De gemeenteraad vertegenwoordigt inwoners bij het besturen van de stad. De gemeenteraadsleden hebben contact met inwoners, ondernemers en organisaties. Ze verzamelen ideeën, discussiëren daarover en nemen besluiten.

Vervolgens voert het college van burgemeester en wethouders (het dagelijks bestuur van de stad) dit uit en de gemeenteraad controleert of en hoe de gemaakte afspraken zijn nagekomen. 

Gekozen

Inwoners van Utrecht kiezen iedere 4 jaar 45 raadsleden. De Utrechtse gemeenteraad bestaat sinds de verkiezingen in maart 2022 uit 16 fracties (politieke partijen).

Coalitie

De partij GroenLinks heeft de meeste stemmen gekregen en heeft een coalitie (een verbond) gevormd met D66, PvdA, ChristenUnie en Student & Starter. Uit zo’n verbond volgt een akkoord over de plannen voor de stad. Dat heet een coalitieakkoord.

Oppositie

De partijen die niet in de coalitie zitten, zijn het soms oneens met de plannen. Ze voeren oppositie. Partijen die in de oppositie zitten, zijn VVD, CDA, Partij voor de Dieren, Volt, DENK, BIJ1, EenUtrecht, UtrechtSolidair, Stadsbelang Utrecht, UtrechtNu! en Horizon.

Inwoners praten mee tijdens een raadsinformatiebijeenkomst

Voordat raadsleden een beslissing nemen over plannen, vragen zij vaak aan mensen in de stad wat zij van de plannen vinden. Dit doet de gemeenteraad op een raadsinformatiebijeenkomst. Dan zijn meepraters welkom. Inwoners, ondernemers of vertegenwoordigers van organisaties.

Meer informatie over raadsinformatiebijeenkomsten

Raadscommissies

In de raadscommissie vormen raadsleden en commissieleden hun mening en worden besluiten voorbereid. Dat doen zij door debat te voeren over voorstellen en allerlei andere onderwerpen. 

Er zijn 6 commissies:

• Ruimtelijke ordening en Grondzaken
• Jeugd, Welzijn, Cultuur en Sport
• Volksgezondheid, Onderwijs, Werk en Economie
• Energie(transitie), Duurzaamheid Vastgoed en Wonen
• Veiligheid, Bestuur en Financiën
• Mobiliteit, Groen en Openbare Ruimte

Meer informatie over commissies

Raadsvergadering 

In de raadsvergadering neemt de gemeenteraad besluiten over voorstellen en andere onderwerpen.

Over sommige voorstellen zijn de politieke partijen het al eens, voordat de raadsvergadering plaatsvindt. Dat noemt de raad een A-stuk: het voorstel wordt ter goedkeuring aangenomen, zonder dat de raad daar nog over praat. 
Er zijn ook voorstellen waar de politieke meningen nog verschillen. Daarover wordt in de raad een debat gevoerd, voordat de raad een besluit neemt.

Wilt u langs komen of meer weten?

Wilt u aanwezig zijn bij een vergadering of meer leren over de gemeenteraad? Dat kan! Hieronder leest u daar meer over.

Openbare vergaderingen

Vergaderingen van de gemeenteraad zijn openbaar. U bent dus altijd van harte welkom om ze bij te wonen. In de agenda van de gemeenteraad vindt u een overzicht van de komende bijeenkomsten. Veel van deze bijeenkomsten kunt u ook online volgen.

Wij maken foto- en filmopnames van bijeenkomsten, die worden getoond, uitgezonden en bewaard op internet. Als u aanwezig bent, kunt u in beeld komen.

Vanaf 25 mei 2018 geldt de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Dat betekent dat vanaf die datum dezelfde privacyregels gelden in alle landen van de Europese Unie.
Lees meer over hoe de gemeente omgaat met uw persoonsgegevens
Lees meer over de AVG

Besloten vergaderen en geheimhouding

Soms komt het voor dat een onderwerp niet openbaar besproken wordt door de raad, bijvoorbeeld omdat er een financieel belang of de veiligheid van personen of bedrijven besproken wordt. Dit noemen we besloten vergaderen. Als er besloten vergaderd wordt, kan er door de raad en het college geheimhouding opgelegd worden op de documenten die hierbij horen. Geheimhouding betekent dat documenten (tijdelijk of blijvend) niet openbaar zijn. De raad en het college kunnen de geheimhouding ook opheffen. Dat betekent dat documenten weer openbaar worden. 

Aan het einde van 2011 hebben de raad en het college afgesproken dat geheime documenten van en voor de gemeenteraad in een openbaar register moeten staan. Dit is het geheimhoudingsregister. Hierin staan documenten die geheim zijn en wat daar de reden voor is. Als geheimhouding opgeheven wordt, staat er ook bij waarom dat gedaan wordt.

Gast van de raad

Alle Utrechters zijn van harte welkom om als gast van de raad aanwezig te zijn bij een raads- of commissievergadering. Voordat de vergadering begint, worden de gasten door enkele raadsleden ontvangen. De raadsleden vertellen over hun raadswerk en beantwoorden vragen. Daarna wordt een stuk van de vergadering gevolgd en krijgt u een rondleiding door het stadhuis. 

Dagelijks bestuur van de raad

De gemeenteraad bestaat uit zestien fracties die samen de gemeenteraad vormen. Soms is het nodig om beslissingen te nemen voor de gemeenteraad als geheel. Dat doet het dagelijks bestuur van de raad (DB). Het dagelijks bestuur van de raad zorgt ervoor dat de dagelijkse gang van zaken op orde is. Zo besluiten zij bijvoorbeeld over wanneer er vergaderingen zijn en welke regels er gelden tijdens een debat. Het dagelijks bestuur neemt geen besluiten over de stad. Op dit moment zijn Maarten Koning, Stevie Nolten en Charlotte Passier lid van het dagelijks bestuur. In een raadsperiode wisselen de leden van het dagelijks bestuur een aantal keer.

Griffie

Om alles in goede banen te leiden ondersteunt, adviseert en faciliteert de griffie de gemeenteraad, de individuele raadsleden en de voorzitter van de raad.
De griffie plant vergaderingen, zorgt voor volledige en juiste vergaderstukken en adviseert onder andere over voorstellen en werkwijzen. De griffie is hierin onafhankelijk en neutraal. Aan het hoofd van de griffie staat de griffier.

Wat doet de griffie?

De belangrijkste taak van de griffie is het adviseren en logistiek ondersteunen van de gemeenteraad. De griffiemedewerkers:

• zorgen ervoor dat vergaderingen (raadsinformatiebijeenkomsten, commissievergaderingen en de raadsvergaderingen) in goede banen worden geleid;
• verzorgen de informatievoorziening;
• stellen de vergaderagenda’s samen;
• ondersteunen en adviseren de voorzitters bij het uitoefenen van hun voorzitterschap;
• helpen raadsleden bij het formuleren van moties, amendementen, vragen en initiatiefvoorstellen;
• helpen inwoners bij al hun contacten met de gemeenteraad.